Triều Tiên từng phóng tên lửa vào năm 2009.

Áp lực chính trị

Không ai có thể can thiệp vào quyền sản xuất và phóng vệ tinh của một nước” – Chính phủ Triều Tiên tuyên bố. Nước này còn chỉ trích các “lực lượng hiếu chiếu” bao gồm Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc đang lợi dụng kế hoạch phóng vệ tinh để gây áp lực về mặt chính trị, quân sự và kinh tế lên Triều Tiên.

Ngày 16.3, Triều Tiên bất ngờ tuyên bố sẽ phóng vệ tinh Kwangmyongsong-3 tự tạo trong khoảng thời gian từ ngày 12 – 16.4 nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh cố Chủ tịch Kim Nhật Thành – nhà lãnh đạo sáng lập nước Triều Tiên. Dự kiến, vệ tinh Kwangmyongsong-3 sẽ được phóng về phía nam từ Trung tâm phóng vệ tinh Sohae đặt tại huyện Cholsan thuộc tỉnh Bắc Phyongan bằng tên lửa đẩy tầm xa Unha-3. Triều Tiên cho biết, vụ phóng vệ tinh chỉ nhằm mục đích nghiên cứu khoa học và đã lựa chọn được quỹ đạo phù hợp để tránh va chạm với các nước láng giềng. Nước này tuyên bố sẽ mời các chuyên gia quốc tế có kinh nghiệm trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ và các nhà báo đến theo dõi vụ phóng này.

Tuy nhiên, cộng đồng quốc tế – đặc biệt là Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc – vẫn bày tỏ sự phản ứng mạnh mẽ. Mỹ cho rằng việc phóng vệ tinh của Triều Tiên thực chất chỉ là màn kịch che giấu việc thử nghiệm tên lửa tách đạn đạo – một trong những nỗ lực chế tạo vũ khí hạt nhân của nước này trong nhiều năm qua. Ngoài ra, Mỹ cáo buộc Triều Tiên “nuốt” lời hứa ngừng các cuộc thử nghiệm hạt nhân, phóng tên lửa và làm giàu uranium để đổi lấy nguồn viện trợ lương thực 24 nghìn tấn từ phía Mỹ mà hai bên vừa đạt được tháng trước. Do đó, Mỹ đe dọa hủy bỏ thỏa thuận này nếu Triều Tiên nhất định phóng vệ tinh.

Trung Quốc chỉ trích

Ngày 18.3, hai quốc gia láng giềng với Triều Tiên là Hàn Quốc và Nhật Bản cho rằng một vụ phóng tên lửa đạn đạo sẽ đe dọa tới an ninh trên bán đảo Triều Tiên. Bộ Ngoại giao Hàn Quốc nói rõ hành động của Triều Tiên là một sự “khiêu khích dũng cảm”. Trong khi đó, Nhật Bản đe dọa đang cân nhắc việc triển khai các tên lửa đánh chặn PAC-3 bố trí trên mặt đất cùng các tên lửa đánh chặn SM-3 trang bị cho tàu khu trục lớp Aegis để sẵn sàng phá hủy tên lửa của Triều Tiên trong trường hợp chúng rơi vào lãnh thổ Nhật Bản.

Nga cũng bày tỏ quan ngại về kế hoạch phóng vệ tinh của Triều Tiên và cảnh báo nước này không được vi phạm nghị quyết cấm phóng bất kỳ loại tên lửa nào, dù đó là tên lửa quân sự hay tên lửa đẩy dân sự mà Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đang áp dụng với quốc gia này. Ngày 18.3, Trung Quốc đưa ra chỉ trích hiếm hoi nhằm vào đồng minh Triều Tiên về kế hoạch phóng vệ tinh này. Theo phân tích của các chuyên gia Trung Quốc, đây rõ ràng là một cuộc thử nghiệm tên lửa đạn đạo và nó đang gây ra những tác động tiêu cực như phá vỡ các hy vọng gần đây về việc nhà lãnh đạo trẻ Triều Tiên Kim Jong-un đã sẵn sàng “cởi mở” với cộng đồng quốc tế, đồng thời cản trở nỗ lực nối lại các cuộc đàm phán 6 bên về chương trình hạt nhân của Triều Tiên.

Daniel Pinkston – một chuyên gia về các chương trình hạt nhân của Triều Tiên thuộc Tổ chức Khủng hoảng quốc tế – nhận định rằng, kế hoạch phóng tên lửa này của Triều Tiên nhằm mục đích định hình về chính trị nội bộ của nước này. Nói một cách rõ ràng, Triều Tiên muốn phóng vệ tinh để thể hiện năng lực của quân đội Triều Tiên, đồng thời khẳng định quyền lực lãnh đạo của Kim Jong-un. Vì thế, chuyên gia Pinkston cho hay, Triều Tiên còn có thể tiến hành cuộc thử nghiệm hạt nhân thứ ba trong tương lai.

(Báo Lao động)