Đặc phái viên chung của Liên hợp quốc và Liên đoàn Ả rập (AL) về tình hình Syria, ông Kofi Annan, ngày 24/4, đã lên tiếng kêu gọi tất cả các bên tại Syria cần thực hiện nghiêm túc bản kế hoạch hòa bình sáu điểm do ông đề xuất.

Đặc phái viên của Liên hợp quốc và AL về tình hình Syria, ông Kofi Annan (Ảnh: PressTV)

Ngày 24/4, trong buổi điều trần vắn tắt về tình hình Syria trước Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc,  ông Annan nhấn mạnh: Tình hình an ninh tại quốc gia Trung Đông này hiện vẫn đang diễn biến theo chiều hướng “ảm đạm và không thể chấp nhận được”, đồng thời nêu rõ “quân đội chính phủ vẫn thực hiện các chiến dịch quân sự nhằm vào nhiều thị trấn-nơi không có sự hiện diện của các quan sát viên Liên hợp quốc”. Ông Annan đã bày tỏ mối quan ngại sâu sắc trước các thông tin rằng ngay sau khi nhóm quan sát viên đầu tiên của Liên hợp quốc được triển khai tới Syria, quân đội chính phủ Syria đã phát động cuộc tấn công nhằm vào trung tâm thành phố điểm nóng Hama ngày 23/4 và khiến nhiều thường dân thiệt mạng.

Theo các phương tiện truyền thông nhà nước Syria, các vụ tấn công trên diễn ra chỉ vài giờ sau khi phe nổi dậy tại Syria cài bom vào một chiếc xe quân sự và cho phát nổ tại trung tâm Damascus, khiến 3 quan chức trong chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad thiệt mạng và một số người khác bị thương.

Qua đó, ông Annan kêu gọi, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cần tăng tốc thực hiện kế hoạch triển khai 300 quan sát viên tới giám sát tiến trình thực thi lệnh ngừng bắn tại Syria theo đúng như tinh thần của bản nghị quyết 2043 do cơ quan này thông qua ngày 21/4. Theo quan điểm của ông Annan, kế hoạch triển khai quan sát viên Liên hợp quốc tới giám sát lệnh ngừng bắn tại Syria là “yếu tố quyết định nhằm mang lại ổn định cho quốc gia Trung Đông này”.

Những thông tin trên được Đặc phái viên của Liên hợp quốc và AL về tình hình Syria đưa ra chỉ vài giờ sau khi phát ngôn viên của nhà ngoại giao này, ông Ahmad Fawzi phát biểu trên kênh truyền hình của Liên hợp quốc từ Geneva, cho biết, Liên hợp quốc đã thu thập được một số hình ảnh qua vệ tinh và các bản báo cáo đáng tin cậy cho thấy “bất chấp những tuyên bố đưa ra trước đó, chính quyền Damascus hiện vẫn chưa rút các thiết bị vũ khí hạng nặng ra khỏi các khu vực đông dân cư theo như tinh thần của kế hoạch ngừng bắn”.

Bên cạnh đó, ông Fawzi còn trích dẫn một số bản báo cáo đáng tin cậy cho biết “nhiều người được tiếp cận với các quan sát viên của Liên hợp quốc tại Syria đã bị các lực lượng an ninh, hay quân đội Syria bắt giữ, tấn công, thậm chí là sát hại”.

Phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, ông Annan cho biết, chính quyền Syria, ngày 21/4 đã thông báo cho ông về kế hoạch rút quân và vũ khí hạng nặng khỏi các khu vực đông dân cư và chuyển giao trách nhiệm giữ gìn luật pháp và trật tự tại các khu vực này cho lực lượng cảnh sát. Ông Annan cho biết, ông đã thông báo với các nhà lãnh đạo Syria rằng, tuyên bố trên đồng nghĩa với việc, họ phải rút quân trở về các căn cứ và đưa các thiết bị vũ khí “vào kho cất giữ chứ không phải vị trí triển khai ban đầu”, đồng thời đảm bảo an ninh cho người dân Syria. Đặc phái viên chung của Liên hợp quốc và AL đánh giá cao những cam kết của chính quyền Syria, song cũng nhấn mạnh rằng “chỉ có những lời cam kết nào được giữ vững mới là những lời cam kết được tính đến”.

Theo thông tin từ phía ông Annan, hiện Liên hợp quốc đã triển khai 10 quan sát viên tới Syria và 2 người trong số này đã tiếp cận tình hình thực tế tại thành phố Hama trong ngày 24/4.

Trong khi đó, một quan chức ngoại giao giấu tên, ngày 24/4 đã dẫn lời phát biểu của người đứng đầu lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc Herve Ladsous phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cho biết, số quan sát viên được triển khai tới Syria sẽ lên tới 30 người vào cuối tháng này và đạt mốc 100 người trong vòng 1 tháng tới. Việc triển khai toàn bộ phái đoàn quan sát viên của Liên hợp quốc gồm 300 người tới Syria sẽ được hoàn tất trong vài tháng tới.

Trước bối cảnh trên, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton, ngày 24/4, cảnh báo, Washington đã chuẩn bị những biện pháp bổ sung đối với chính quyền Syria nếu kế hoạch của ông Annan nhằm chấm dứt bạo lực tại quốc gia này thất bại.

Phát biểu trong buổi họp báo với Ngoại trưởng Australia Bob Carr, bà Clinton đã chỉ trích các báo cáo cho rằng các quan sát viên Liên hợp quốc đang giám sát lệnh ngừng bắn ở Syria đã không thể thực thi trọn vẹn nhiệm vụ và tình trạng bạo lực vẫn tiếp diễn tại quốc gia này. Bà Clinton cũng lên án việc chính quyền Syria đã xử tử 9 nhà hoạt động xã hội tại thành phố Hama một ngày sau khi họ tiếp xúc với các quan sát viên Liên hợp quốc hôm 22/4. Mặc dù hy vọng kế hoạch của ông Annan thành công, song Ngoại trưởng Mỹ bày tỏ nghi ngờ việc chính quyền Tổng thống Syria Bashar Assad sẽ hoàn toàn tuân thủ các điều khoản trong kế hoạch hòa bình trên. Qua đó, bà Clinton đã đề cập tới khả năng Mỹ sẽ tiếp tục thông qua các biện pháp trừng phạt mới nhằm cô lập và gia tăng sức ép lên chính quyền Damascus./.