Ngày 24/11, các đại biểu Quốc hội tiếp tục chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ. Vấn đề về giá xăng, dầu và giá điện đã làm “nóng” nghị trường.

 

Giá điện vẫn bao cấp cho sản xuất thép và ximăng

Trả lời các câu hỏi của các đại biểu Ngô Văn Minh (đoàn Quảng Nam), Lê Thị Nga (đoàn Thái Nguyên), Phùng Văn Hùng (đoàn Cao Bằng) về chuyện quản lý điều hành giá điện, giá than trong thời gian vừa qua, Bộ trưởng Vương Đình Huệ cho biết trong quản lý điều hành giá, nguyên tắc của nền kinh tế thị trường là kiên trì nguyên tắc thị trường có sự quản lý của Nhà nước, tôn trọng quyền định giá của doanh nghiệp, quản lý chi phí hợp lý vào giá thành và mức lãi của doanh nghiệp.

Đặc biệt về điện, do nhu cầu rất lớn, nếu không có giá phù hợp sẽ không thu hút được vốn đầu tư trong nước và nước ngoài. Hiện trong cơ cấu giá thành không được bao cấp hoàn toàn mà bù chéo cho nhau. Hiện trong bù chéo, than chỉ tính 57%-63% giá tiêu thụ của than, giá than bán cho điện thấp hơn rất nhiều so với thị trường.

Cũng theo Bộ trưởng Vương Đình Huệ, hiện giá điện vẫn bao cấp cho sản xuất thép và ximăng. Theo kết quả kiểm toán năm 2010, sản lượng điện thương phẩm cung cấp thép và xi măng chiếm hơn 11% tổng lượng điện thương phẩm với 982 triệu kWh và giá bán điện cho thép chỉ 914 đồng.

Vì vậy, có hiện tượng các doanh nghiệp nước ngoài nhập phôi thép vào Việt Nam rồi sử dụng năng lượng giá rẻ tại Việt Nam sản xuất để xuất khẩu thành phẩm ra nước ngoài. Đó là hiện tượng chúng ta cần khắc phục trong điều hành về giá. Yếu tố thị trường không ngăn cản gì đến việc Nhà nước quản lý về giá trên cơ sở ban hành những chính sách văn bản điều hành về giá.

Liên quan đến việc bình ổn giá, theo Bộ trưởng Vương Đình Huệ, trong những trường hợp những mặt hàng liên quan đến Nhà nước bình ổn giá thì Nhà nước thực hiện bình ổn đảm bảo giá để phục vụ kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và đảm bảo cho người nghèo, thu nhập thấp được trợ giá. Những hộ sử dụng điện trung bình thì cũng phải thấp hơn mức bình quân chung. Vì vậy, trong năm 2011 vừa phải điều hành giá theo thị trường vừa thực hiện điều chỉnh giá như vừa nêu.

Tham gia cùng trả lời chất vấn với Bộ trưởng Bộ Tài chính về những vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng khẳng định có một số dự án điện độc lập bán điện cho Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) giá thấp là nguyên nhân dẫn đến tình hình kinh doanh khó khăn của những dự án này. Phần lớn những dự án điện độc lập này có quy mô nhỏ, công suất dưới 30kW, mới được xây dựng, kinh doanh trong những năm gần đây. Lỗ có nhiều lý do như chênh lệch tỷ giá, vay ngân hàng đầu tư… Trong khi hợp đồng với EVN là hợp đồng không điều chỉnh giá, nên khó khăn cho dự án.

Bộ Công Thương theo chỉ đạo của Chính phủ đã ban hành Thông tư yêu cầu EVN cùng các dự án điện độc lập xem xét lại các hợp đồng đã ký kết, những yếu tố khách quan biến động lớn phải điều chỉnh chứ không thể để kéo dài. Xung quanh chuyện lãi, lỗ của ngành điện và xăng dầu

Xung quanh chuyện lãi, lỗ của ngành điện và xăng dầu

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thu Anh (đoàn Lâm Đồng), Phùng Văn Hùng (đoàn Cao Bằng), Đặng Thế Vinh (đoàn Long An) về tình hình kinh doanh thua lỗ của Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN), Bộ trưởng Vương Đình Huệ cho biết: đối với EVN số liệu đã được kiểm toán là lỗ 8.040 tỷ đồng và tổng số 23.500 tỷ đồng.

Nguyên nhân là do EVN thực hiện mua điện của các doanh nghiệp ngoài ngành EVN với giá cao. Trả lời câu hỏi vì sao có tình trạng này, theo Bộ trưởng Vương Đình Huệ là do cơ cấu hiện nay thủy điện là rẻ nhất, sau đó đến nhiệt điện chạy dầu và tua bin khí. Tuy nhiên, do sản lượng điện từ thủy điện chỉ chiếm 40% nên mặc dù có 100% thủy điện chăng nữa chúng ta vẫn phải có nhiệt điện, như vậy phải mua điện. Lỗ 8.040 tỷ đồng nguyên nhân chính là mua điện giá cao để cung cấp cho lưới điện Quốc gia.

Hiện nay, việc đầu tư ngoài ngành điện có loại lãi, có loại lỗ nhưng không được tính riêng vào khoản lỗ 8.040 tỷ và chênh lệch tỷ giá lỗ 15.200 tỷ đồng. Khi tỷ giá biến động thường xuyên thì doanh nghiệp nào càng sử dụng ngoại tệ càng lỗ. Bộ trưởng Vương Đình Huệ dự báo, năm nay tình hình này sẽ đỡ hơn. Kế hoạch lỗ của EVN năm 2011 riêng về điện là trên 11.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến hết 9 tháng lỗ thực chỉ 680 tỷ đồng.

Trả lời về vấn đề lãi, lỗ của ngành xăng dầu, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng khẳng định: trước năm 2008 chúng ta phải bù lỗ cho mặt hàng dầu để phục vụ sản xuất, xăng điều hành bình thường. Nhưng từ sau năm 2008 trở đi chúng ta điều hành giá xăng dầu theo cơ chế thị trường. Khi tiến hành theo kết quả kiểm toán thì năm 2008 Petrolimex lãi 913,7 tỷ USD riêng xăng dầu lãi 642 tỷ USD. Năm 2009 lãi 219 tỷ USD; năm 2010 lãi 314 tỷ, riêng xăng dầu lỗ 142 tỷ. Nếu năm 2011 không có biến động đột biến về tỷ giá điều chỉnh tháng 2 và 3, các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu thực hiện đúng định mức về bán hàng thì không có chuyện lỗ và vẫn có thể lãi.

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết thêm, các hoạt động ngoài lĩnh vực xăng dầu thì hạch toán độc lập. Có lẽ trong báo cáo của Petrolimex trình bày chưa rõ, khi nói về tổng thể tình hình tài chính của Tổng công ty khi IPO công bố là lãi là vì lý do đó.

Về ý kiến của dư luận xung quanh thu nhập của người lao động trong ngành điện, theo bộ truởng Vũ Huy Hoàng, thu nhập của lao động ngành điện là cao hay thấp phải dựa vào 3 yếu tố: Mức thu nhập của người lao động làm công ăn lương của cả nước; những doanh nghiệp cùng lĩnh vực sản xuất kinh doanh; cùng khu vực doanh nghiệp. Lẽ ra, lãnh đạo EVN phải công bố chi tiết. Riêng các loại phụ cấp ngành điện được hưởng do tính đặc thù như an toàn điện, độc hại nguy hiểm đã chiếm tới 25% tiền lương. Lãnh đạo EVN phải có phân tích chi tiết hơn thì sẽ tạo được sự chia sẻ của dư luận./.